Lừa đảo bói toán bằng chim cảnh trên đường phố: Đừng để mắc bẫy!

Trong những năm gần đây, hiện tượng "bói toán bằng chim cảnh" xuất hiện ngày càng phổ biến tại các góc phố đông người ở Hà Nội và TP.HCM. Những người hành nghề thường chuẩn bị bộ thẻ gỗ nhỏ xinh, bên cạnh là chiếc lồng chim màu sắc sặc sỡ. Họ mời chào du khách và người qua đường thử vận may với giá chỉ 20.000-50.000 đồng/lần, nhưng ẩn sau đó là cả hệ thống lừa đảo được dàn dựng công phu.

Theo phản ánh của nhiều nạn nhân, quy trình thực hiện trò bịp này khá tinh vi. Con chim được huấn luyện để mổ vào những lá thẻ định sẵn thông qua tín hiệu âm thanh hoặc cử chỉ tay kín đáo của chủ quán. Một số trường hợp còn sử dụng công nghệ cao như gắn chip từ tính vào mỏ chim và thẻ bài. Khi khách hàng chọn thẻ, kết quả luôn nghiêng về các dự đoán chung chung như "sắp gặp quý nhân" hoặc "cần thận trọng trong đầu tư".

Điển hình là trường hợp của chị Nguyễn Thị Hà (32 tuổi, quận Hoàn Kiếm) chia sẻ: "Tôi bị dụ dỗ mất 500.000 đồng cho 10 lần rút thẻ. Lúc đầu chim chọn thẻ báo hiệu chuyện tình cảm thuận lợi, nhưng càng về sau càng xuất hiện những lá thẻ yêu cầu đốt vàng mã hoặc mua vật phẩm phong thủy đắt tiền". Các chuyên gia tâm lý nhận định, thủ pháp này khai thác triệt để hiệu ứng Barnum - hiện tượng con người có xu hướng tin vào những mô tả mơ hồ nhưng được trình bày như dành riêng cho mình.

Đáng chú ý, nhiều nhóm đối tượng còn phối hợp với nhau theo kiểu "tổ ong". Trong khi người bán hàng rong làm nhiệm vụ thu hút khách, thì các "khách mồi" đứng xung quanh vỗ tay cổ vũ và kích động tâm lý đám đông. Thậm chí có hiện tượng dùng ánh mắt hoặc ngôn ngữ cơ thể đe dọa nếu nạn nhân tỏ ý nghi ngờ.

Theo TS. Lê Văn Minh - chuyên gia nghiên cứu văn hóa dân gian, trò lừa này không mới nhưng được "nâng cấp" để phù hợp với tâm lý hiện đại: "Thay vì dùng bài Tây hay đồng xu như trước, việc sử dụng chim cảnh tạo cảm giác gần gũi với thiên nhiên, giúp tăng độ tin cậy. Thực tế những con chim này bị bỏ đói để phục vụ màn trình diễn".

Để phòng tránh, cơ quan chức năng khuyến cáo người dân:

1. Không tin vào các hình thức bói toán không có cơ sở pháp lý
2. Từ chối mọi yêu cầu chi trả thêm tiền sau khi nhận kết quả
3. Báo ngay cho lực lượng chức năng khi phát hiện dấu hiệu khả nghi

Trước làn sóng phản ánh từ dư luận, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP.HCM cho biết đã xử phạt 14 vụ vi phạm liên quan đến hình thức lừa đảo này trong quý I/2024. Mức phạt dao động từ 5-7 triệu đồng theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh trật tự.

Tuy nhiên, cuộc chiến chống lại các hình thức lừa đảo tinh vi này vẫn còn nhiều thách thức. Người dân cần nâng cao cảnh giác, đồng thời các cơ quan chức năng phải tăng cường kiểm tra đột xuất tại các điểm nóng. Chỉ khi kết hợp giữa ý thức cộng đồng và biện pháp quản lý chặt chẽ, mới có thể đẩy lùi được những trò bịp bợm núp bóng văn hóa tâm linh.